Een wereld in twee snelheden

(gepubliceerd op mindz.com)

De laatste tijd heb ik steeds vaker het gevoel dat onze maatschappij er meer en meer één wordt van ‘twee snelheden’, waarbij je ook echt twee verschillende ‘bevolkingsgroepen’ krijgt die elkaar binnen afzienbare tijd misschien helemaal niet meer zullen begrijpen. Het grappige is ook wel dat iedereen die dit leest duidelijk tot de ene groep behoort, terwijl de andere groep wellicht nooit wéét zal hebben van wat ik hier vertel en er eigenlijk ook geen boodschap aan heeft… wat natuurlijk meteen het belang ervan relativeert, denk ik dan.

Als energieke, leergierige, 47-jarige vrouw die met beide voeten in deze moderne wereld staat, maak ik dagelijks gebruik van de zoveel besproken ‘social media’. Je vindt me op facebook, twitter, hyves… en ik heb zelfs mijn eigen blog die op tien maanden tijd bijna 10.000 bezoekers trok en communiceren doe ik uiteraard meestal via mail, tweets, chat en sms. De tijd dat ik nog een handgeschreven brief verstuurde, kan ik me bijna niet meer herinneren. Dit alles is misschien opmerkelijk als je weet dat ik al meer dan zeven jaar geen deel meer uitmaak van de actieve beroepsbevolking en daardoor dus ook niet meer zo makkelijk in contact kom met alle nieuwigheden die zich op technologisch vlak aandienen. Het is ook niet eenvoudig om zonder de externe druk die werknemers, zelfstandige ondernemers, reclamemakers e.d ongetwijfeld als ‘drive’ ervaren om zich de nieuwste communicatievormen eigen te maken, tóch telkens opnieuw voor mezelf op zoek te gaan naar alles wat nieuw is en zo proberen ‘bij te blijven’.  En dan vraag je je misschien af: waarom doe je dat dan? Het antwoord is simpel: omdat ik het gevoel heb dat ik iets te vertellen heb, dat ik voor sommige mensen zingeving op tafel kan brengen. En terwijl ik vroeger gedoemd was om me te beperken tot individuele acties wanneer ik onrecht zag, kan ik nu voor mezelf een plaats creëren waarbij ik velen tegelijk kan bereiken… 

Wie mijn blog volgt, wéét ondertussen wellicht dat ik passioneel bezig ben met het ijveren voor meer toegankelijkheid van de sociale voorzieningen voor de meest zorgbehoevenden in onze maatschappij. De aanleiding daartoe waren mijn eigen ervaringen met deze problematiek toen ik enkele jaren geleden de mantelzorg op me nam voor mijn dementerende schoonmoeder en haar toen nog bij haar inwonende mentaal gehandicapte zoon. Zoals het vaak gaat, hadden zij jaren de toch wel schrijnende toestand waarin ze leefden, weten te verbergen… zelfs voor de meest nabije omstanders. Al snel ging ik beseffen dat als het voor mij al zo moeilijk was om door alle administratieve rompslomp te ploeteren om hen alleen maar datgene te bezorgen waarop ze absoluut recht hadden, anderen daar vast ook mee worstelden. En zeg nu zelf, hoe absurd is het dan is deze moderne wereld, waarin we alles in principe binnen enkele ‘klikken’ binnen handbereid kunnen hebben, dat iedereen bij wijze van spreken opnieuw het warme water zou moeten uitvinden? Dus zette ik mijn ervaringen op ‘papier’ (misschien moeten we daar toch stilaan eens een andere uitdrukking voor vinden?). En mede daardoor kwam ik steeds vaker in contact met mensen voor wie het leven eigenlijk te snel gaat. Mensen die geen computer hebben of helemaal niet computer-minded zijn, mensen zelfs zonder mobiele telefoon (jaja, ze bestaan). En wat me daarbij telkens opviel, is dat zij steeds meer verstoken blijven van de meest basic informatie. Steeds vaker gaan beleidsmakers ervan uit dat iedereen ‘méé’ is met de moderne technologie en de informatie die wordt meegedeeld beperkt zich vaak tot de URL van een website of een e-mailadres waar je meer informatie kan opvragen. En zo krijg je een hele groep van mensen die steeds óf afhankelijker worden van anderen om hun zaakjes op orde te houden – denk maar aan het invullen van onze belastingaangifte die straks misschien alleen nog maar zal kunnen via tax-on-web – of steeds meer zullen afglijden in de marginaliteit.

Begrijp me niet verkeerd… ik ben absoluut voorstander van innovatie en nieuwe ontwikkelingen, op voorwaarde dat we ons bewust blijven van het feit dat niet iedereen ‘méé’ kan. Het gevaar dat we een nieuwe verdeling van ‘arm’ en ‘rijk’ krijgen – maar dan niet alleen op financieel vlak, maar in kennis en toegang tot de meest eenvoudige informatie – is denk ik méér dan reëel… en eerlijk gezegd maakt dat me enigszins bang voor de toekomst. Anderzijds denk ik wel eens: stel – en dat is niet eens zo vergezocht, denk ik – dat we op een dag niet meer de benodigde energie kunnen produceren om al die moderne technologie te handhaven… stel dat we het van de ene dag op de andere opnieuw zonder dat alles moeten stellen en dat alle gegevens en sociale contacten die we zo kwistig met zijn allen delen via de ontelbare glasvezels en alle andere onzichtbare kanalen, zomaar opeens ontoegankelijk worden… wie zal dan het ‘rijkst’ zijn?